Encyklopedie, słowniki i inne narzędzia

niezmiernie użyteczne w pracy patrologa

 

 

wymieniam tu - rzecz jasna - tylko najważniejsze narzędzia, zwłaszcza te, które sam mam pod ręką i do których zaglądam częściej, podając ich powszechnie przyjęte oznaczenia bibliograficzne; o wszelkie sugestie i uzupełnienia - bardzo proszę.

u   ENCYKLOPEDIE I LEKSYKONY:

DACL       -  Dictionnaire d’archéologie chrétienne et de liturgie, Paris 1907-53.

DB            -  Dictionnaire de la Bible, Paris 1895-1912.

DCA          -  W. SMITH – S. CHEETHAM [dir.], Dictionary of Christian Antiquity; 2 voll., London.

DHGE       -  Dictionnaire d’histoire et de géographie ecclésiastique, Paris 1909 nn.

DPAC       -  A. Di BERARDINO [dir.], Dizionario patristico e di antichità cristiane; vol. 1-2, Casale Monferrato 1994.

DSp           -  Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique, Paris 1933-95.

DTC          -  Dictionnaire de théologie catholique, Paris 1903-70.

LCI           -  Lexikon der christlichen Ikonographie, Freiburg 1968-1976.

LThK        -  Lexikon für Theologie und Kirche, Freiburg 1957-1965.

NDPAC    -  A. Di BERARDINO [dir.], Nuovo dizionario patristico e di antichità cristiane, vol. 1-3, Casa Editrice Marietti, Genova – Milano, 2006-2008 [nowe wydanie DPAC, rozszerzone o ok. 500 haseł; w stosunku do starej edycji wiele artykułów zostało zmienionych, zaktualizowano też bibliografię; niezwykle pożyteczne narzędzie pracy patrologia]

SWP          -  J.M. SZYMUSIAK – M. STAROWIEYSKI, Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 1971.

                     [wydawnictwo dostępne już jedynie w bibliotekach i antykwariatach].

SWPW      -  M. STAROWIEYSKI, Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa Wschodu. Literatura arabska, armeńska, etiopska, gruzińska, koptyjska, syryjska, Warszawa 1999.

TWNT      -  Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, Stuttgart 1953 nn.

u  INNE NARZĘDZIA:

BHG         -  F. HALKIN, Bibliotheca Hagiographica Graeca, Bruxelles 19573.

BHL          -  Bibliotheca Hagiographica Latina Antiquae et Mediae aetatis, Bruxelles 19542; FROS, H., BHL Novum Supplementum, Bruxelles 1986.

BHO         -  P. PEETERS, Bibliotheca Hagiographica Orientalia, Bruxelles 19542.

BibPatr     -  Biblia patristica. Index des citations et allusions bibliques dans la littérature patristique; t. 1: Des origines à Clément d’Alexandrie et Tertullien, Paris 1986; t. 2: Le troisième siècle (Origène excepté), Paris 1986; t. 3: Origène, Paris 1980; t. 4: Eusèbe de Césarée, Cyrille de Jérusalem, Épiphane de Salamine, Paris 1987; t. 5: Basile de Césarée, Grégoire de Nazianze, Grégoire de Nysse, Amphiloque d’Iconium, Paris 2002; t. 6: Hilaire de Poitiers. Ambroise de Milan. Ambrosiaste, Paris 1995; t. 7: Didyme d’Alexandrie, Paris 1999; Supplément: Philo d’Alexandrie, Paris 1982.

                 [jak sama nazwa wskazuje jest to indeks cytatów i aluzji do Pisma świętego w tekstach wczesnochrześcijańskich. Rzecz niezwykle użyteczna]

ClApNT    -  M. GEERARD, Clavis Apocryphorum Novi Testament, Turnhout 1992.

ClApVT    -  J.-C. HAELEWYCK, Clavis Apocryphorum Veteri Testamenti, Turnhout 1998.

CPG          -  M. GEERARD, Clavis Patrum Graecorum; vol. 1-3, Supplementum, Turnhout 1974-1998.

CPL           -  E. DEKKERS [i inni], Clavis Patrum Latinorum, Steenburgis 19953.

                 [bez klawisów praca patrologa staje się syzyfowa, bo tam jest zebrane prawie wszystko, co dotyczy publikacji danych tekstów i ich podstawowych opracowań. Przystępując do pracy -zwłaszcza do tłumaczeń - koniecznie trzeba najpierw trzeba tam właśnie zajrzeć, by nie wyważać drzwi otwartych i aby korzystać z najnowszych i najlepszych edycji].

CIG           -  Corpus inscriptionum Graecarum, Berolini 1828-77.

CIL           -  Corpus inscriptionum Latinarum, Berolini 1869 nn.

AS             -  Acta Sanctorum, ed. Socii Bollandiani, Antwerpen 1643nn, Venezia 1734nn, Paris 1863 nn.

u   POMOCE JĘZYKOWE (SŁOWNIKI I NARZĘDZIA):

UWAGA: Czcionki komputerowe, czyli fonty, są już dostępne na stronie głównej. Tylko zasysać

·        język łaciński

Narzędzi do języka łacińskiego jest tak wiele, że nie podaje, bo kto zechce, ten znajdzie bez trudu.

·        język grecki

Z. ABRAMOWICZÓWNA, Słownik grecko-polski; t. 1-4, Warszawa 1965.

O. JUREWICZ, Słownik grecko-polski; t. 1-2, Warszawa 2000-01.

G.W.H. LAMPE, Patristic Greek Lexikon, Oxford 1976.

H.G. LIDDELL - R. SCOTT, Greek-English Lexicon. Ninth Edition, with Revised Supplement, Oxford 1996.

R. POPOWSKI, Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu, Warszawa 1997.

Z. WĘCLEWSKI, Słownik grecko-polski, Lwów 1929.

·        język koptyjski

W.E. CRUM, Coptic Dictionary, Oxford  1999.

A. DEMBSKA - W. MYSZOR, Chrestomathia koptyjska, Warszawa 1998.

A. DEMBSKA - W. MYSZOR, Podręczny słownik koptyjsko-polski, Warszawa 1996.

W. MYSZOR, Język koptyjski. Kurs podstawowy dialektu saidzkiego, opracowanie studyjne, Warszawa 1998.

A. SHISHA-HALEVY, Coptic Grammatical Chrestomathy. A Course for Academic and Private Study, London 1988.

·        język syryjski

J. PAYNE SMITH, A Compendious Syriac Dictionary, Founded upon the Thesaurus Syriacus of R. Payne Smith, Oxford 1957.

T.H. ROBINSON, Paradigms and Exercises in Syriac Grammar, Fourth Edition Revised by L.H. Brockington, Oxford 1981.

W.M. THACKSON, Introduction to Syriac. An Elementary Grammar with Readings from Syriac Literature, Meryland 1999.

A. TRONINA– M. SZMAJDZIŃSKI, Wprowadzenie do języka syryjskiego (Studia Biblica, 6), Kielce 2003.

·        język etiopski klasyczny (ge’ez)

W.K. BRZUSKI, Gramatyka języka gyyz (etiopskiego klasycznego), Warszawa 1972.

               [maszynopis powielony, wydany przez Instytut Orientalistyczny UW, i chyba tylko tam osiągalny]

M. CHAINE, Grammaire éthiopienne, Beyrouth 1938.

A. DILLMANN, Chrestomathia aethiopica edita et glossario explanata, Lipsiae 1866.

A. DILLMANN, Lexicon linguae aethiopicae cum indice latino, Lipsiae 1865.

W. LESLAU, Concise Dictionary of Ge’ez (Classical Ethiopic), Wiesbaden 1989.

·        język gruziński

            nie mam nic na półce, gdyby co kto cennego zauważył, niech da znać

·        język ormiański

A. PISOWICZ, Gramatyka ormiańska, Kraków 2001.

               [jak widać wydawnictwo bardzo nowe, omawia ormiański klasyczny i dwie jego późniejsze postaci, nic tylko zabierać się za studiowanie tego starożytnego języka, a bardzo potrzeba, bo piśmiennictwo ogromne i bardzo ciekawe]

 

aktualizacja 06 października 2009